Advocaatkosten aftrekbaar?

De rechtbank Zeeland-West-Brabant heeft op 12 december 2019 uitspraak gedaan over de aftrekbaarheid van advocaatkosten in het kader van een echtscheidingsprocedure. De uitspraak is op de website www.rechtspraak.nl te vinden onder kenmerkECLI:NL:RBZWB:2019:5615.

In zijn IB-aangifte 2016 heeft de man de door hem in dat jaar betaalde advocaatkosten in aftrek gebracht op grond van artikel 3.108 Wet IB 2001. De belastinginspecteur is het daar niet mee eens. Volgens hem zijn kosten van een mislukte poging tot verkrijging van partneralimentatie niet aftrekbaar. De man is in een echtscheidingsprocedure verwikkeld geweest met zijn (ex)vrouw en heeft onder meer langdurig gestreden over de vaststelling van partneralimentatie ten laste van de vrouw. Dat was in 2016. In 2016 betaalt de man € 26.000,00 aan advocaatkosten. In 2018 komen man en (ex)vrouw overeen over en weer geen partneralimentatie verschuldigd te zijn.

De rechtbank is van oordeel dat kosten die zijn gemaakt om partneralimentatie te verwerven aftrekbaar zijn, ook als die poging mislukt, mits – toen de kosten werden gemaakt – redelijkerwijs viel te verwachten dat die alimentatie zou worden toegekend. In HR 21 oktober 1959 (BNB 1959/372) is weliswaar beslist dat de - in verband met een mislukte poging tot verhoging van te ontvangen alimentatie - gemaakte proceskosten niet aftrekbaar zijn, maar de Hoge Raad oordeelde  later op 30 mei 1962 (BNB 1962/191) dat de proceskosten van een mislukte poging tot verwerving van loon wél aftrekbaar zijn. Volgens de rechtbank zou het in strijd met het systeem van de inkomstenbelasting zijn om de aftrekbaarheid van in een bepaald jaar betaalde kosten te laten afhangen van de afloop van een nog lopende procedure, wellicht vele jaren later.
De rechtbank Zeeland-West-Brabant overwoog dat de man, in de in 2016 gevoerde procedures tegen de vrouw, onder meer heeft gevorderd dat de vrouw aan hem partneralimentatie zou betalen en dat een deel van de proceskosten met die vordering verband houdt. De man heeft zijn stelling dat de procedure tot verwerving van alimentatie een redelijke kans van slagen had, onderbouwd aan de hand van een draagkrachtberekening en mede op grond daarvan achtte de rechtbank aannemelijk dat redelijkerwijs viel te verwachten dat de man alimentatie zou gaan krijgen.
Het bedrag aan advocaatkosten bedroeg in totaal € 26.000 en de man heeft die kosten ook voldaan. Omdat de procedure ook betrekking had op de vaststelling van alimentatie en niet alleen de echtscheiding en wat daar nog meer bij komt kijken, rekent de rechtbank de helft van die kosten toe aan de alimentatievordering van de man. De aftrekbare kosten bedragen dan € 13.000.