Schenking met uitsluitingsclausule kan ook mondeling

Een schenking die onder de werking van een uitsluitingsclausule is verkregen, blijft buiten de bij echtscheiding te verdelen gemeenschap, maar dan moet de uitsluitingsclausule wel bij de schenking zijn gemaakt, dat wil zeggen: op het moment van verkrijging en niet later. Schenkingen worden vaak bij notariële akte vastgelegd en als daarin een uitsluitingsclausule is vastgelegd, vormt de akte dwingend bewijs dat de schenking onder uitsluitingsclausule is verkregen. Maar dat betekent niet dat zonder die akte van de notaris een uitsluitingsclausule niet gemaakt kan zijn of kan worden bewezen. Zo kan een omschrijving bij de overboeking voldoende zijn. Een schenking van hand tot hand is vormvrij en daarmee ook de uitsluitingsclausule. 

Een bijzondere situatie deed zich voor, die heeft geleid tot de uitspraak van het hof Arnhem-Leeuwarden op 19 december 2019 (kenmerk: ECLI:NL:GHARL:2019:10987).  Het ging om een schenking die de man van zijn ouders had ontvangen in het voorjaar van 2012 en de notariële akte met uitsluitingsclausule was opgemaakt in het najaar van 2012. Bij de echtscheiding jaren later ontstond discussie tussen partijen over de vraag of de schenking was verkregen onder uitsluitingsclausule. Het Hof oordeelde dat in de notariële akte was vastgelegd hetgeen eerder mondeling was overeengekomen. In de omstandigheden van het geval zag het Hof voldoende aanleiding om de feiten volgens het betoog van de man voldoende aannemelijk te achten. In de notariële schenkingsakte was de eerdere schenking opgenomen die eerder mondeling was overeengekomen. Mede op basis  van de omstandigheden dat de notariële akte was opgemaakt in 2012, hetzelfde jaar als waarin de bedragen waren geschonken en een aantal jaren voor de ontbinding van de gemeenschap waarin partijen waren gehuwd, kwam het hof tot het oordeel dat de stelling van de vrouw dat op de schenking van het bedrag van € 140.000,- geen uitsluitingsclausule van toepassing is, gepasseerd moest worden. De vrouw had geen nader bewijsaanbod gedaan om het tegendeel alsnog te bewijzen.