De wet bepaalt in artikel 1:164 BW dat indien de gemeenschap van goederen door één van de echtgenoten is benadeeld doordat hij/zij na de aanvang van de echtscheidingsprocedure of binnen zes maanden daarvoor lichtvaardig schulden heeft gemaakt, goederen der gemeenschap heeft verspild of rechtshandelingen zoals bedoeld in artikel 88 zonder toestemming heeft verricht, hij/zij is gehouden om de daardoor aangerichte schade aan de gemeenschap te vergoeden. Ingevolge artikel 1:88 BW heeft de echtgenoot toestemming nodig om bijvoorbeeld de woning of de inboedel te verkopen, giften te doen, zich als borg te stellen en voor een koop op afbetaling.
De gemeenschap wordt als het ware bevroren (ontbonden) met de indiening van het verzoekschrift tot echtscheiding. Als daarvan aantekening wordt gemaakt in het huwelijksgoederenregister, kan de ontbinding ook worden tegengeworpen aan derden. De niet-handelende echtgenoot kan dus niet worden aangesproken op de verplichtingen voortvloeiend uit een koopovereenkomst die na de inschrijving van het ingediende verzoekschrift door de andere echtgenoot is aangegaan.
Een vordering tot schadevergoeding op grond van benadeling dient binnen drie jaar na de echtscheiding te worden ingediend. Dit is een vervaltermijn.
De wet geeft dus wel een zekere bescherming tegen geldverkwisting, bijvoorbeeld vanwege een gokverslaving, maar het is wel zaak om tijdig in te grijpen.
Als het tijdens het huwelijk de gewoonte was om jaarlijks een bedrag te schenken aan de kinderen, dan is het niet zo dat dat niet meer mag tijdens de echtscheiding. Artikel 1:88 BW heeft het over giften, met uitzondering van de gebruikelijke, niet bovenmatige waarvoor toestemming nodig is van de ander. Maar als een echtgenoot de ander verrast door een flink bedrag weg te geven aan een derde met de echtscheiding al in zicht, dan is er zeker wel iets tegen te doen.
Een voorbeeld geeft de uitspraak van het gerechtshof Den Bosch van 11 juni 2020 (ECLI:NL:GHSHE:2020:1766). De zaak was als volgt:
Partijen waren in gemeenschap van goederen gehuwd. De man had zonder toestemming van de vrouw € 10.000,00 overgemaakt naar zijn moeder. De man stelde onder meer dat hij het geld had overgemaakt ter terugbetaling van een lening. De rechtbank wees het verzoektot vergoedingvan de vrouw af. Het hof echter wees het verzoek van de vrouw toe en overwoog daarbij dat de man niet voldoende had onderbouwd dat er sprake was van terugbetaling van een lening. Gelet op het feit dat de transactie had plaatsgevonden binnen de termijn van 6 maanden voorafgaand aan de indiening van het echtscheidingsverzoek, concludeerde het hof dat de man het overgemaakte bedrag (€ 10.000,00) aan de gemeenschap moest vergoeden, hetgeen neer komt op een verplichting om aan de vrouw € 5.000,00 te voldoen.
