De schuldvraag komt niet meer aan de orde in echtscheidingen. In de wet staat de grondslag aangegeven op basis waarvan de rechtbank de echtscheiding kan uitspreken en dat is de duurzame ontwrichting van het huwelijk. Die reden is gekozen zodat de schuldvraag niet meer behandeld hoeft te worden. De duurzame ontwrichting komt altijd vast te staan, ook na verweer van de andere partij, indien de aanvrager van de echtscheiding daarin volhardt. Er zijn immers twee mensen nodig om een huwelijk te laten slagen. Verweer is dus mogelijk en wordt soms ook wel gevoerd, maar bewijzen dat het huwelijk ontwricht is hoeft niet. Stellen en daarin volharden is genoeg. De schuldige zoeken voor het mislukken van een huwelijk zou een eindeloze stroom van verwijten opleveren en op zeker resulteren in een vechtscheiding.
Ook al zijn de verwijten soms terecht, dan heeft dit nog geen invloed op de uitkomst in de echtscheidingsprocedure. Partneralimentatie bijvoorbeeld is ook verschuldigd wanneer de alimentatiegerechtigde zich heeft misdragen. Vreemdgaan is geen reden om een einde te maken aan de onderhoudsverplichting. Ernstig wangedrag kan soms leiden tot het einde van de alimentatie maar dan alleen in heel uitzonderlijke situaties bijvoorbeeld wanneer de onderhoudsgerechtigde alles in het werk heeft gesteld om de alimentatieplichtige het leven zuur te maken zoals valse beschuldigingen, de werkgever benaderen met belastende informatie etcetera. Dan praat ik natuurlijk over partneralimentatie en niet over kinderalimentatie.
Ook in het kader van de vermogensrechtelijke afwikkeling van het huwelijk (de verdeling/verrekening) doet de schuldvraag niet terzake. Wel kan het voor een specifiek vermogensbestanddeel uitmaken, bijvoorbeeld een schuld, wie de veroorzaker is. Een schuld kan zodanig verknocht zijn dat deze aan degene die deze heeft veroorzaakt wordt toebedeeld. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een schadevergoeding die iemand verschuldigd is na een geweldsmisdrijf. Door deze als verknocht te bestempelen kan deze geheel voor rekening van de dader blijven. Bovendien kan de redelijkheid ervoor zorgen dat de schulden die in de aanloop naar de echtscheiding worden gemaakt toch voor rekening komen voor degene die deze heeft gemaakt. Maar het is niet nodig om het gevecht aan te gaan over wie de schuldige is aan het stranden van het huwelijk.
mr. Lilian Scheepens