Ouders hebben in beginsel allebei het gezag over een minderjarig kind, ook na de scheiding.
Soms is er ook één ouder met gezag en één ouder zonder gezag over het kind. Het is in eerste instantie aan (gescheiden) ouders zelf om
elkaar te informeren over de vorderingen en ontwikkelingen van hun kind. In
sommige gevallen is de relatie tussen de ouders zo vertroebeld, dat goede
onderlinge communicatie niet meer aan de orde is. Dan komt de school in beeld.
De vraag rijst dan wat de verplichtingen van de school zijn inzake de
informatieverstrekking.
*Artikel 1:377b BW bepaalt dat de met het gezag belaste ouder verplicht is de
andere, niet met gezag belaste ouder op de hoogte te houden van belangrijke
zaken die het kind aangaan (bijv. schoolrapporten en informatie over extra
begeleiding).
*Artikel 1:377c BW bepaalt dat de school verplicht is een ouder die niet het
ouderlijk gezag heeft, als hij of zij daarom vraagt, van beroepshalve
beschikbare informatie te voorzien over belangrijke feiten en omstandigheden
die het kind of de verzorging en opvoeding van het kind betreffen. Er zijn op
deze regel twee uitzonderingen: de informatie wordt niet verstrekt als de
school de informatie niet op dezelfde manier aan de ouder met het ouderlijk
gezag zou verstrekken; de informatie wordt niet verstrekt als het belang van
het kind zich tegen het verschaffen van de informatie verzet.
*Artikel
11 van de Wet op het primair onderwijs (WPO) en artikel
23b van de Wet op het
voortgezet onderwijs (WVO) bepalen dat de school over de vorderingen van de
leerlingen rapporteert aan hun ouders.
Het kan voorkomen dat één van de ouders vindt dat de school hem of haar niet
goed heeft geïnformeerd over de voortgang van het kind of van mening is dat de
school zich partijdig opstelt. Als een ouder er in zo’n situatie met de school
niet uitkomt, kan hij of zij een klacht indienen bij de klachtencommissie van
de school. Welke klachtencommissie dat is staat in de schoolgids of op de
website van de school.
Veel scholen zijn aangesloten bij de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs
(LKC) van Onderwijsgeschillen. Bij de toetsing zijn er de volgende aandachtspunten:
Een school moet voorkomen partij te worden in een
echtscheidingsconflict en moet alle schijn van partijdigheid vermijden. De
school hoeft soms geen informatie te verstrekken als zij daardoor haar neutraliteit
verliest. Bijvoorbeeld wanneer een ouder vraagt of er een verschil is in de
leerprestaties van de kinderen in de weken dat ze bij de vader en de weken dat
ze bij de moeder zijn. Alleen in uitzonderlijke omstandigheden, als de
veiligheid van het kind in het geding is, is het volgens de commissie
verstandig om informatie ten behoeve van een echtscheidingsprocedure te
verstrekken.
De school heeft een actieve informatieplicht. Zij moet ouders dezelfde
mondelinge en schriftelijke informatie geven. De school heeft hierin een eigen
verantwoordelijkheid. Als de school weet dat er geen omgang is tussen een ouder
en het kind, mag de school geen genoegen nemen met de mededeling van de ouder
dat die de andere ouder wel zal informeren. De school moet dit controleren.
Wanneer in een echtscheidingsconvenant is vastgelegd dat de ene ouder de andere
ouder moet informeren en dit vervolgens niet gebeurt, moet de school de
betreffende informatie aan de andere ouder verschaffen. Als de school
informatie in tweevoud aan het kind meegeeft, voldoet de school in principe aan
haar informatieplicht. Wanneer vervolgens blijkt dat de informatie een van de
ouders niet bereikt, moet de school een andere manier zoeken om de informatie
te verstrekken. Als een van de ouders geen gezamenlijk oudergesprek wil, moet
de school de mogelijkheid bieden voor afzonderlijke gesprekken met beide
ouders.
De school moet de ouder zonder gezag informatie geven over belangrijke zaken
over het kind of diens verzorging of opvoeding. De ouder moet daar wel zelf om
vragen, de school hoeft dit dus niet uit eigen beweging te doen. De informatie
kan gaan over de cognitieve en/of sociaal-emotionele ontwikkeling van het kind
zoals leerprestaties of medische kwesties. Hieronder valt bijvoorbeeld een
schoolrapport, maar niet een uitnodiging voor een algemene ouderavond of een
schoolfoto. Op de informatieplicht kan een uitzondering worden gemaakt als het
belang van het kind zich verzet tegen het verstrekken van de informatie. De
school moet een eigen afweging over dat belang maken. De school moet de
gezaghebbende ouder over een verzoek tot informatieverstrekking op de hoogte
brengen. Als de ouder met gezag zich verzet tegen het verstrekken van informatie
aan de andere ouder of dit niet in het belang van het kind acht, is dit
onvoldoende. Deze ouder zal dit moeten onderbouwen, bij voorkeur met een
gerechtelijke uitspraak waarin een beperking van de informatieplicht is
opgenomen. De veiligheid van het kind speelt een rol bij de afweging of de
school informatie verstrekt. Als een kind op school aangeeft bang te zijn voor
de ouder mag een school terughoudend zijn in het verstrekken van informatie.
Een school mag niet verwijzen naar de gezaghebbende ouder als de ouder zonder
ouderlijk gezag informatie opvraagt.