Mediation is op basis van vrijwilligheid. Juist dat maakt mediation aantrekkelijk. En hoewel elke partij in de mediation de mogelijkheid heeft om de mediation op elk moment te beëindigen, worden bijna alle mediations met succes afgerond. Juist om die reden. Geen enkele partij kan zijn zin doordrijven, want de ander kan vertrekken. Dus wordt gezocht naar een oplossing waarbij de belangen van beiden zo goed mogelijk worden gediend. Gedurende het traject worden er allerlei afspraken gemaakt, maar zolang het echtscheidingsconvenant waarin al die afspraken worden opgenomen, niet is ondertekend, wordt er onderhandeld en ligt niets vast. Als het uiteindelijk niet lukt om samen tot algehele overeenstemming te komen, volgt de stap naar de advocaat. Ieder een eigen advocaat en dus een procedure op tegenspraak. Hoewel, via advocaten lukt het soms ook om in overleg tot afspraken te komen.
De stap van mediator naar advocaat is een logische stap, hoewel deze niet vaak voorkomt, omdat partijen in mediation meestal tot overeenstemming komen. De omgekeerde stap, van advocaat naar mediator, lijkt wellicht niet logisch. Toch is ook die stap mogelijk. In tegenstelling tot de mediator is de advocaat partijdig en komt dus op voor de belangen van zijn cliënt. Standpunten worden ingenomen en in de procedure op tegenspraak lijkt er vaak geen weg meer terug. De rechtbank stelt termijnen waaraan moet worden voldaan. Toch kan ook in een procedure op tegenspraak om een aanhouding worden gevraagd. De rechtbank kan partijen de gelegenheid geven om te proberen in mediation alsnog tot overeenstemming te komen. Tegenwoordig neemt de rechtbank zelfs vaak het initiatief daarin en vraagt partijen of zij open staan voor mediation. De procedure wordt dan tijdelijk stilgezet en weer hervat als het partijen toch niet lukt om tot overeenstemming te komen. Lukt dat wel dan zal de gesloten overeenkomst worden opgenomen in de echtscheidingsbeschikking.